Συντήρηση γονιμότητας. Αναρωτιέστε πώς λειτουργεί η διαδικασία, ποια είναι τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε και πόσο ασφαλής είναι;
Ο Δημήτρης Μιχαλάκης, MD, MSc, Γυναικολόγος Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής στην Embryolab, στο νέο του άρθρο, απαντά στις πιο συχνές ερωτήσεις.
Τι σημαίνει η κατάψυξη ωαρίων και ποιες γυναίκες αφορά;
Η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι μια μορφή συντήρησης της γυναικείας γονιμότητας που περιλαμβάνει τη συλλογή, κατάψυξη και αποθήκευση των ωαρίων για μελλοντική χρήση. Συνήθως, η διαδικασία περιλαμβάνει ορμονική διέγερση των ωοθηκών με αποτέλεσμα την πολυωοθηκική ανάπτυξη ωοθυλακίων/ωαρίων κατά τη διάρκεια ενός αναπαραγωγικού κύκλου της γυναίκας. Αυτά τα ωάρια στη συνέχεια συλλέγονται και καταψύχονται με σκοπό να διατηρηθούν σε καλή κατάσταση για μελλοντική γονιμοποίηση, αν και όταν η γυναίκα αποφασίσει μελλοντικά να αποκτήσει παιδιά.
Η κατάψυξη ωαρίων απευθύνεται σε:
- Γυναίκες που θέλουν να καθυστερήσουν την τεκνοποίηση για επαγγελματικούς, κοινωνικούς ή προσωπικούς λόγους.
- Ιατρικοί λόγοι. Γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν σε ακτινοθεραπεία/χημειοθεραπεία ή ακόμη και σε επεμβατικά χειρουργεία στη περιοχή των ωοθηκών (αφαίρεση κύστεων ωοθήκης, ενδομητριωμάτων)
Η διαδικασία αυτή προσφέρει μια ασφαλή επιλογή για γυναίκες που θέλουν να διατηρήσουν τη δυνατότητα τεκνοποίησης, αλλά για διάφορους λόγους δεν είναι έτοιμες να κάνουν οικογένεια την παρούσα στιγμή.
Ποια είναι η ζήτηση που υπάρχει για κατάψυξη ωαρίων από τις γυναίκες τα τελευταία χρόνια; Έχει αυξηθεί ή μειωθεί;
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μεγάλη αύξηση στις θεραπείες κρυοσυντήρησης ωαρίων/συντήρησης γονιμότητας καθώς όλο και περισσότερες γυναίκες πλέον ενημερώνονται για τη γονιμότητα τους και την επίπτωση που έχει η πάροδος της ηλικίας σε αυτή. Όλο και περισσότερες γυναίκες τα τελευταία χρόνια αποφασίζουν να καθυστερήσουν τη τεκνοποίηση και τη δημιουργία οικογένειας λόγω επαγγελματικών ή προσωπικών στόχων. Η επαγγελματική σταδιοδρομία, η εκπαίδευση, η οικονομική σταθερότητα καθώς και η επιλογή του κατάλληλου συντρόφου οδηγεί τις περισσότερες γυναίκες στην αναβολή της μητρότητας.
Παρ’ολα αυτά η εξέλιξη της τεχνολογίας καθώς και η ανοικτή ενημέρωση των γυναικών για τη γονιμότητα τους, τους επιτρέπει πλέον να αποφασίουν οι ίδιες εάν θέλουν να προχωρήσουν σε μία θεραπεία η οποία έχει ως στόχο να διασφαλίσει τη μελλοντική τους ικανότητα για τη δημιουργία οικογένειας.
Περιγράψτε μας τη διαδικασία για μία γυναίκα που ενδιαφέρεται. Τι χρειάζεται να κάνει, από ποια στάδια πρέπει να περάσει;
Η θεραπεία Κρυοσυντήρησης Ωαρίων είναι αναμφίβολα μία απλή διαδικασία. Αρχικά η γυναίκα θα κάνει ένα ραντεβού εκτίμησης με το Γυναικολόγο Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής όπου θα γίνει μία αναλυτική εξέταση του ιστορικού και των ιδιαίτερων χαρακτηρηστικών της γυναίκας. Παράλληλα θα τονιστεί η σημασία της κρυοσυντήρησης των ωαρίων και πως αυτή μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερη χρήσιμη για το μέλλον. Επίσης θα γίνει εξέταση του ωοθηκικού αποθέματος της γυναίκας με μέτρηση της ΑΜΗ (Αντιμυλλερίου Ορμόνης) και του αριθμού των αντρικών ωοθυλακίων (AFC= Antral Follicle Count), κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την επιλογή του κατάλληλου πρωτοκόλλου για την κάθε ασθενή.
Το επόμενο βήμα είναι να γίνουν κάποιες απαραίτητες εξετάσεις για τη διαδικασία καθώς και να επιλεχθεί το πρωτόκολλο διέγερσης/θεραπείας που θα χρησιμοποιηθεί για τη διέγερση των ωοθηκών.
Οι θεραπείες κρυοσυντήρησης ωαρίων ξεκινάνε συνήθως τη 2η-3η μέρα του κύκλου της γυναίκας αφού έχει προηγηθεί ο απαραίτητος ορμονικός και υπερηχογραφικός έλεγχος. Έπειτα η θεραπεία περιλαμβάνει τη διενέργεια μίας ένεσης υποδόρια κάθε μέρα (συνήθως απογευματινές ώρες) για ένα χρονικό διάστημα 9-10 μερών. Σε αυτό το χρονικό διάστημα πραγματοποιούνται παράλληλα και υπερηχογραφικοί έλεγχοι (συνήθως 3) προκειμένου να επιβεβαιώνουμε κάθε φορά ότι οι ωοθήκες και τα ωοθυλάκια/ωάρια ανταποκρίνονται στην αγωγή. Έπειτα το τελικό κομμάτι της θεραπείας περιλαμβάνει την ωοληψία που είναι μία ελάχιστα επεμβατική διαδικασία όπου γίνεται η λήψη των ωαρίων. Αμέσως μετά αξιολογούνται τα ωάρια που συλλέχθηκαν από τους εμβρυολόγους και ακολουθεί η κρυοσυντήρηση τους.
Πώς λειτουργεί η κατάψυξη ωαρίων;
Μετά την ωοληψία και τη συλλογή των ωαρίων, αυτά θα αξιολογηθούν σε ειδικά καλλιεργητικά υλικά από τους εμβρυολόγους και αυτά που θα κριθούν κατάλληλα για μελλοντική γονιμοποίηση θα καταψυχθούν με τη μέθοδο της υαλοποίησης (Vitrification) που περιλαμβάνει τη ταχεία κατάψυξη των ωαρίων με αποτέλεσμα τη προστασία από τη δημιουργία κρυστάλλων. Έπειτα τα ωάρια αποθηκεύονται σε υγρό άζωτο στους -196 βαθμούς Κελσίου και παραμένουν διαθέσιμα για μελλοντική χρήση.
Στη κλινική Embryolab χρησιμοποιούμε τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό ώστε να διασφαλίσουμε την ασφαλή κρυοσυντήρηση αλλά και απόψυξη των ωαρίων παρέχοντας έτσι ασφάλεια και εμπιστοσύνη στις γυναίκες που μας επιλέγουν για να προστατεύσουμε τη γονιμότητα τους.
Υπάρχουν σωματικές/ ψυχολογικές επιπτώσεις στη γυναίκα μετά το πέρας της διαδικασίας;
Τα τελευταία χρόνια στην κλινική Embryolab εφαρμόζουμε τα πλέον φιλικά προς την ασθενή πρωτόκολλα ώστε να μειώσουμε σημαντικά την πιθανότητα πρόκλησης σωματικών ή ψυχολογικών επιπτώσεων. Λόγω αυτού η μεγάλη πλειοψηφεία των ασθενών μας που μπαίνει στη διαδικασία της κρυοσυντήρησης ωαρίων αναφέρει μόνο ήπια συμπτώματα παρόμοια με αυτά της περιόδου προς τα τελευταία στάδια της θεραπείας. Μερικά από τα ήπια σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα που έχουν αναφερθεί είναι τα εξής: φουσκώματα στη κοιλιά, αλλαγές στη διάθεση, ανησυχία και άγχος για τη διαδικασία της θεραπείας.
Όσο αφορά στις ψυχολογικές επιπτώσεις τις θεραπείας, πάντοτε υποστηρίζουμε τις συνεδρίες με ψυχολόγο ώστε να παρέχουμε τη βέλτιστη δυνατή εμπειρία στις γυναίκες που μπαίνουν σε αυτό το νέο μονοπάτι προς τη γονιμότητα.
Πόσο καιρό μπορούν να παραμείνουν τα ωάρια κατεψυγμένα;
Πλέον δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο χρονικό όριο για να παραμείνουν τα ωάρια κρυσσυντηρημένα. Παρόλα αυτά η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής έχει θεσπίσει την ηλικία των 54 ετών ως το ανώτερο όριο για να υποβληθεί μία γυναίκα σε θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης. Φυσικά, πρέπει να παροτρύνουμε τις ασθενείς να μην περιμένουν μεγάλο χρονικό διάστημα για την αξιοποίηση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων καθώς με τη παρόδο των χρόνων μπορεί να παρατηρήσουμε μεταβολές και σε άλλα ανατομικά μέρη που έχουν εξίσου μεγάλη σημασία για τη γονιμότητα της γυναίκας, όπως η μήτρα.
Είναι μία ασφαλής διαδικασία; Υπάρχουν κίνδυνοι; Αν ναι, ποιοι είναι αυτοί;
Αναμφίβολα, η κρυοσυντήρηση ωαρίων αποτελεί πλέον μία αρκετά ασφαλή θεραπεία με εξαιρετικά μικρό ποσοστό επιπλοκών. Κυρίαρχο ρόλο σε αυτό λαμβάνει η εφαρμογή εξατομικευμένων προωτοκόλλων για τη κάθε γυναίκα ξεχωριστά καθώς και η στενή παρακολούθηση των ασθενών μας κατά τη διάρκεια ενός κύκλου διέγερσης ωοθηκών οδηγώντας έτσι σε σχεδόν μηδενικά ποσοστά επιπλοκών.
Ποιο είναι ένα εύρος κόστους για την κατάψυξη ωαρίων;
Στην Embryolab, υποστηρίζουμε τη νέα γενιά και θεωρούμε απαραίτητη τη συντήρηση γονιμότητας για την ανεξαρτησία, την ισορροπημένη ζωή και την αναπαραγωγική επιλογή.
Το κόστος κρυοσυντήρησης ωαρίων είναι ένα κόστος διαχειρίσιμο και εξαρτάται από τη θεραπεία που λαμβάνεται ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου.
Βέβαια, στην προσπάθεια υποστήριξης της νέας γενιάς κοινωνικά και επαγγελματικά, θα ήταν ιδανικό αν η Πολιτεία, αποζημίωνε τη συντήρηση γονιμότητας αναγνωρίζοντας την ανάγκη για έγκαιρη διαφύλαξη της γονιμότητας και της αναπαραγωγικής υγείας και στο μέλλον.
Για περισσότερες πληροφορίες και επικοινωνία επισκεφθείτε τη σελίδα embryolab.eu/el/egg-freezing
