H θεραπεία της εξωσωματικής, είναι κάτι διαφορετικό από μια ιατρική θεραπεία, είναι ένα ταξίδι στο οποίο οι ταξιδιώτες: ασθενείς, δότριες, φίλοι, συγγενείς και επιστήμονες χρειάζονται συνοδοιπόρους αλλά και ανθρώπους για να μοιραστούν σκέψεις και συναισθήματα. Τα βιβλία είναι από αυτούς τους συνοδοιπόρους που δημιουργήθηκαν για να διηγηθούν ή για να συντροφέψουν ιστορίες υπο-γονιμότητας.
Κι εμείς σήμερα «Διεθνής Ημέρα Βιβλίου» σας παρουσιάζουμε μερικά μόνο από όσα έχουν γραφτεί και σας δίνουμε τη σκυτάλη για να μας στείλετε τη δική σας ιστορία στο ivfstories@embryolab.eu
H Μαντώ Λιώνη, BSc-MSc, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια στο Embryolab διάβασε 5+1 βιβλία για την εξωσωματική και τη μητρότητα και μας υπόσχεται ότι… θα μας συγκινήσουν και… θα μας «μετακινήσουν».
«Η Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή αφορά, πλέον, όλο και περισσότερα άτομα ή ζευγάρια τα οποία επιθυμούν να δημιουργήσουν μια οικογένεια, αλλά για διάφορους λόγους μπορεί να δυσκολεύονται. Πολλές οι εναλλακτικές τεχνικές που μπορούν να ακολουθηθούν, με διαφορετικά βήματα η καθεμία τους. Αυτό που είναι κοινό, είναι ο πλούτος συναισθημάτων που αυτές ενεργοποιούν στο ζευγάρι. Άλλοτε συναισθήματα χαράς, ελπίδας, λαχτάρας και ενθουσιασμού, και άλλοτε άγχους, αγωνίας, θυμού και θλίψης. Όλα είναι φυσιολογικά, και όλα είναι εδώ γιατί θέλουν κάτι να μας πουν, αρκεί να τα «ακούσουμε».
Συχνά, η τέχνη εμπνέεται από τη ζωή, και η ζωή από την τέχνη. Έτσι συμβαίνει και στη περίπτωση της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Παρακάτω, ακολουθούν κάποια αναγνώσματα, τα οποία μπορούν να σας εμπνεύσουν κατά την πορεία σας προς τη δημιουργία οικογένειας, ή να εμπλουτίσουν τις οπτικές σας, αν υποστηρίζετε υπογόνιμα ζευγάρια και άτομα. Γεμάτα συναίσθημα, αλλά και γνώσεις, θα σας συγκινήσουν και, πιθανώς, θα σας «μετακινήσουν».
Νέες Διαδρομές Μητρότητας. Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή.
Ζαΐρα Παπαληγούρα, 2013
«Αν δεν υπήρχε αυτή η γυναίκα, δεν θα είχε η ζωή μας τον ρυθμό που έχει, δεν θα είχε η ψυχή μας την ησυχία που έχει.»
Ένα βιβλίο που απευθύνεται όχι μόνο σε ειδικούς, αλλά και στα ζευγάρια/άτομα που δεν μπορούν (ή δεν μπορούν έυκολα) να αποκτήσουν παιδιά. Πρόκειται για έναν όμορφο συνδυασμό επιστημονικής έρευνας και αφήγησης ιστοριών ατόμων που προχώρησαν σε θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με μεθόδους όπως: δωρεά σπέρματος, δωρεά ωαρίου, δωρεά εμβρύου, παρένθετη μητρότητα. Με τρόπο ζωηρό και γεμάτο ευαισθησία, ζωντανεύουν το άγχος, οι προβληματισμοί, οι φόβοι, αλλά και η λαχτάρα, η χαρά, η ελπίδα του καθενός ξεχωριστά. Ας πάρουμε λίγο χρόνο να «ακούσουμε» αυτές τις αφηγήσεις. Ας πάρουμε λίγο χρόνο να αναρρωτηθούμε πως θα μπορούσαμε να «συνοδεύσουμε» καλύτερα τους ανθρώπους στο -συχνά απαιτητικό- ταξίδι τους προς τη δημιουργία οικογένειας.
Τα παιδιά γεννιούνται στην καρδιά.
Σμαρούλα Παντελή & Λευτέρης Μόρρου, 2019
«Του καθενός το ταξίδι είναι μοναδικό. Μέσα σε αυτό, βασικός συνοιδοιπόρος μας, και ταυτόχρονα σύμμαχος, είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. »
Δύο Ψυχολόγοι με εμπειρία στη συμβουλευτική στην Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, γράφουν ένα βιβλίο – σύμμαχο, τόσο για τα μεμονωμένα άτομα και τα ζευγάρια που προσπαθούν να γίνουν γονείς με τη βοήθεια της ιατρικής, όσο και για όσους βρίσκονται κοντά τους και προσπαθούν να τους υποστηρίξουν. Έτσι, αποτελεί χρήσιμο εργαλείο και για όσους συναντούν το ζευγάρι από το ρόλο του επαγγελματία, αλλά και από τον ρόλο του γονιού, του φίλου, του συγγενή, του εργοδότη, του συναδέλφου… Με απλά λόγια, μαθαίνουμε τι είναι η υπογονιμότητα και ποιες οι επιπτώσεις της, ποιες είναι οι επιλογές της ΙΥΑ και ποια στάδια ακολουθεί, σημαντικές πληροφορίες για την ψυχολογία του ατόμου και του ζευγαριού σε κάθε φάση της προσπάθειας, συμβουλές για την αναμονή των αποτελεσμάτων αλλά και την αναγγελία αυτών, σκέψεις για την αποτυχία ή την απόφαση για τερματισμό του ταξιδιού της ΙΥΑ. Επιπρόσθετα, παρέχονται πληροφορίες για την διαχείριση του κοινωνικού κύκλου, αλλά και μια συζήτηση σχετικά με την χρησιμότητα της ενημέρωσης του παιδιού που θα προκύψει με τη βοήθεια της ΙΥΑ. Κλείνοντας, οι συγγραφείς μας χαρίζουν αποσπάσματα από προσωπικές ιστορίες ατόμων ή/και ζευγαριών, αλλά και αναθέσεις/ασκήσεις τις οποίες μπορεί το άτομο/ζευγάρι να δοκιμάσει μόνο του. Ένα βιβλίο «Θησαυρός», που διαβάζεται ευχάριστα και φωτίζει πολλαπλά το ταξίδι προς την δημιουργία οικογένειας.
Η πραγματική επιτυχία μιας αποτυχημένης εξωσωματικής
Έφη Τσέλιου, 2023
«Μπορεί, για την ώρα, να έχεις χάσει τη μάχη για τη μητρότητα, κέρδισες όμως μια άλλη. Αυτή του εαυτού σου. Τον γνώρισες και τον έμαθες καλύτερα. Και ίσως, να μη σου είχε δοθεί ποτέ η ευκαιρία να το κάνεις. Σαν να σε ψήλωσε αυτή η όλη διαδικασία. Και αυτό γιατί στάθηκες όρθια. Βρήκες τη δύναμη και στάθηκες».
Η διαδρομή προς τη μητρότητα, όπως βιώθηκε από τη συγγραφέα. Μια προσωπική εκμυστήρευση, σε μορφή ημερολογίου. Οι σπερματεγχύσεις, οι εξωσωματικές που δεν ολοκληρώθηκαν, η υποστήριξη των αγαπημένων ανθρώπων, η άγνοια και τα περιττά σχόλια των εργοδοτών και των αγνώστων… Οι αναμονές, ο πόνος, η ελπίδα, η ευτυχία, το θάρρος, η πίστη… Μέχρι την αλλαγή οπτικής. Την παύση των προσδοκιών και την αποδοχή… Και ξανά από τη αρχή, με τερματικό σταθμό, την εκπλήρωση του ονείρου! Μια ιστορία, γεμάτη συναίσθημα, που καταφέρνει να αγγίξει και να συγκινήσει όσους τη διαβάζουν.
Dare to Dream
Izzy Judd, 2017
“The way in which the mind and body work together are mysterious and powerful – they shape and influence each other.”
Για όσες/όσους αισθάνονται άνετα με την αγγλική γλώσσα, αυτό είναι ένα βιβλίο που μπορεί να αποτελέσει ευχάριστη συντροφιά στη διάρκεια της ΙΥΑ. Μια αυτοβιογραφία, που περιγράφει σημαντικά γεγονότα της ζωής της Ιzzy. Η Izzy, συγγραφέας και Lifecoach, παντρεύτηκε τον Harry Judd, ντράμερ στους McFly, το 2011. Ήθελαν να αποκτήσουν παιδιά, όμως η φυσική σύλληψη δεν ερχόταν, οπότε και το ταξίδι τους στην ΥΑ ξεκίνησε. Σήμερα οι Judd’s έχουν 3 παιδιά.
Η ιστορία ξεκινά από την παιδική ηλικία, φωτίζει σημαντικά γεγονότα της εφηβικής και νεανικής της ηλικίας, και προχωρά στην γνωριμία με τον άνθρωπό της και την επιθυμία δημιουργίας οικογένειας μαζί του. Ο έγγαμος βίος και το ταξίδι προς τη μητρότητα ξεκινά με ενθουσιασμό, αλλά σύντομα εμφανίζονται τα πρώτα γκρίζα σύννεφα. Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, σε συνδυασμό με την διαταραχή άγχους, έρχονται να ταράξουν τα νερά. Η πορεία είναι γεμάτη δυσκολίες: άχγος, αβεβαιότητα, ενοχές, αρνητικές επιδράσεις στη σχέση με τον εαυτό και με τον σύντροφο, εμμονή με την εγκυμοσύνη, αποβολή και πένθος. Δεν λείπουν όμως και τα θετικά: Νέα γνώση για το σώμα και το αναπαραγωγικό σύστημα, ενίσχυση της συντροφικής σχέσης, φροντίδα εαυτού με τη υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, προτεραιότητα στις ανάγκες της και αλλαγή οπτικής για τη ζωή και τον νόημά της. Η γέννηση του μωρού τους, αποτελεί για το ζευγάρι ένα θαύμα! Το όνειρό τους, έχει πλέον σάρκα και οστά. Μήπως όμως, η ευτυχία αυτής της νέας συνθήκης, συνοδεύεται από νέες προκλήσεις και δυσκολίες; Η Izzy Jud γράφει τη δική της ιστορία, με στόχο να ενημερώσει για την Υπογονιμότητα και την ΙΥΑ και να βοηθήσει στη μείωση του στίγματος. Παράλληλα, στόχος είναι να αποτελέσει έναν συνοδοιπόρο σε ζευγάρια, τα οποία μπορεί να αισθάνονται μόνα. Στο πλαίσιο αυτό, χαρίζει και κάποια tips που βοήθησαν την ίδια: η καταγραφή ημερολογίου, η μουσική, τα μικρά και όχι βιαστικά βήματα, η ενσυνειδητότητα, ο διαλογισμός και ο βελονισμός. Και, φυσικά, η ερώτηση: Τι μπορεί να κάνει ΕΣΕΝΑ χαρούμενη; Το βιβλίο κλείνει με τη ματιά του συντρόφου, ο οποίος περιγράφει πως βίωσε εκείνος την πορεία προς τη πατρότητα, δίνοντας, έτσι, φωνή και στους -συχνά αφανείς- άνδρες που εμπλέκονται στη διαδικασία.
Μητέρες εν αναμονή. Ανεβαίνοντας τον «γολγοθά» της υπογονιμότητας.
Συλλογικό Έργο, 2023
«Γιατί το να είσαι μητέρα, είναι ένα όνειρο. Και εγώ συνεχίζω ακόμη να ονειρεύομαι, συνεχίζω να ελπίζω, συνεχίζω να εύχομαι…»
Μέσα από την «Μυστική Πύλη», έναν «χώρο» που ίδρυσε η Βίκη Χαντζάκου, στο διαδίκτυο για γυναίκες με το βίωμα της υπογονιμότητας, ακούγονται εμπειρίες και γράφονται ιστορίες. Ιστορίες πολύ προσωπικές, γεμάτες συναίσθημα και ελπίδα, μα παράλληλα και τόσο κοινές και οικείες. Τριάντα γυναίκες, σε μια συλλογική προσπάθεια, να ενημερώσουν και να εμψυχώσουν άτομα και ζευγάρια που περπατούν ένα απαιτητικό μονοπάτι: αυτό της δημιουργίας οικογένειας μέσω μεθόδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Διαβάστε το και θα νιώσετε ότι, τελικά, δεν είστε μόνες!
Κλείνοντας, παρουσιάζουμε ένα «διαφορετικό» βιβλίο, το οποίο μας καλεί να προβληματιστούμε και να αντικρίσουμε με μια κριτική ματιά τα «αυτονόητα». Θα μπορούσε, ένα ανάγνωσμα, να καταφέρει να μας απαλλάξει από το άγχος των προσδοκιών και από το βάρος των ενοχών; Θα μπορούσε να φωτίσει εναλλακτικές οπτικές και διαδρομές; Πάμε να δούμε!
Μητέρα μηδέν παιδιών. Η μητρότητα ως επιλογή ή επιβολή.
Λύο Καλοβυρνάς, 2022
«Όσο έχουμε χρόνο να επιλέξουμε αν θα κάνουμε παιδί ή όχι, αισθανόμαστε λιγότερη πίεση και αναβάλλουμε την απόφαση. Όμως, η τεκνοποίηση για τις γυναίκες έχει αναγκαστικά ημερομηνία λήξης και αυτό επηρεάζει την ψυχολογία με τρόπους που δεν είναι άμεσα αντιληπτοί.»
Σε μια εποχή όπου η μητρότητα θεωρείται «ιερή», το βιβλίο αυτό έρχεται να αναδείξει ότι υπάρχουν και άλλοι δρόμοι μέσα από τους οποίους οι γυναίκες μπορούν να αυτο-πραγματωθούν και να ζήσουν ευτυχισμένες, ολοκληρωμένες ζωές, ούσες μητέρες μηδέν παιδιών. Το «μητρικό ένστικτο» αμφισβητείται και η επιθυμία για απόκτηση παιδιού σκιαγραφείται ως ένα πολυσύνθετο φαινόμενο, που καθορίζεται καταλυτικά από τον κοινωνικό μας κύκλο, αλλά και τα μηνύματα που λαμβάνουμε από ταινίες, σειρές, διαφημίσεις και τα social media. Τα βιολογικά όρια αποτελούν μια πραγματικότητα, αλλά όχι μόνο στο ζήτημα της αναπαραγωγής. Καμία μας δεν έχει ανοσία στο πέρασμα του χρόνου και στα ανελαστικά όρια που μας θέτει. Ωστόσο, το «βιολογικό ρολόι» της καθεμίας, μπορεί να χτυπάει για διαφορετικά πράγματα. Ο συγγραφέας σημειώνει ότι η «γενεσιουργικότητα» δεν εκπληρώνεται αποκλειστικά μέσω της μητρότητας: υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι να αφήσουμε το στίγμα μας σε αυτή τη ζωή. Το τι σημαίνει νόημα ζωής, δημιουργικότητα και αξία, δεν έχει -και δεν μπορεί να έχει- το ίδιο περιεχόμενο για όλες/όλους μας. Άλλωστε, σύμφωνα με μια γυναίκα στο βιβλίο «Η μητρότητα, με την έννοια της φροντίδας, της συνέχειας, δεν είναι αποκλειστική κατάσταση των γυναικών που έχουν γεννήσει. Είναι κατάσταση που οποιοσδήποτε άνθρωπος μπορεί να ζήσει. Οπότε, μπορείς να είσαι μητέρα, χωρίς να έχεις παιδιά». Ανακουφιστικό, σωστά;
