Είναι αλήθεια, ότι για τη γυναίκα, οι πιθανότητες να μείνει έγκυος με φυσική σύλληψη γυναίκας μειώνονται καθώς μεγαλώνει η ηλικία της. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση της ποσότητας και της ποιότητας των ωαρίων με την πάροδο του χρόνου. Γνωρίζουμε ότι η πτώση αυτή ξεκινάει ήδη πριν τη γέννηση (όταν δηλαδή η γυναίκα είναι ακόμα έμβρυο στην κοιλιά της μητέρας της) και η μείωση επιταχύνεται μετά την ηλικία των 35 ετών.

Το πάγωμα (κρυοσυντήρηση) των ωαρίων είναι ένας τρόπος διατήρησης της γονιμότητας με κατάψυξη τους, όταν η γυναίκα είναι πιο νέα και συνεπώς έχει περισσότερα και καλύτερης ποιότητας ωάρια.

Η διαδικασία είναι απλή (μοιάζει πολύ με αυτή της εξωσωματικής) και περι- λαμβάνει τη συλλογή και κατάψυξη των ωαρίων, με απώτερο σκοπό τη διατήρηση και αξιοποίησή τους, σε περίπτωση που η γυναίκα επιλέξει να τα γονιμοποιήσει αργότερα στη ζωή της.
Αν εξαιρέσουμε το πάγωμα των ωαρίων για ιατρικούς λόγους −για παράδειγμα πριν από θεραπεία για καρκίνο− η κύρια ένδειξη αφορά γυναίκες που δεν είναι ακόμα έτοιμες να αποκτήσουν παιδί ή δεν έχουν βρει ακόμη τον κατάλληλο σύντροφο. Συνεπώς, το πάγωμα των ωαρίων είναι ένα είδος «επένδυσης», που λειτουργεί σαν ασφαλιστική δικλείδα για το μέλλον. Το βασικό πλεονέκτημα της μεθόδου είναι ότι κατά την απόψυξη, η «ηλικία» των ωαρίων είναι αυτή της ηλικίας παγώματος και δεν είναι τυχαίο ότι όλο και περισσότερες γυναίκες υποβάλλονται στη διαδικασία παγκοσμίως. Ένα ακόμη ισχυρό πλεονέκτημα είναι η αυτοπεποίθηση που προσφέρει στη γυναίκα για τις επιλογές της, κοινωνικές και επαγγελματικές και για το μέλλον.

Δύο βασικές ερωτήσεις που μας απευθύνουν οι γυναίκες είναι:
• ποια είναι η κατάλληλη ηλικία;
• πόσα ωάρια πρέπει να παγώσω;

Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε θα πρέπει αρχικά να ορίσουμε το «εκτιμώμενο ποσοστό ζωντανής γέννησης (eLBR)». Ως eLBR ορίζεται η πιθανότητα γέννησης ενός παιδιού από κατεψυγμένα ωάρια, όταν αυτά χρησιμοποιηθούν αργότερα στη ζωή.
Ο βασικός παράγοντας που επηρεάζει το εκτιμώμενο ποσοστό ζωντανής γέννησης (eLBR) είναι η ηλικία της γυναίκας.

Με άλλα λόγια, νεότερες γυναίκες είναι σε θέση να παγώσουν περισσότερα και καλύτερης ποιότητας ωάρια, από γυναίκες μεγαλύτερης αναπαραγωγικής ηλικίας. Συνεπώς, για να έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες απόκτησης παιδιού από κατεψυγμένα ωάρια, δηλαδή, υψηλό eLBR μια γυναίκα άνω των 40 ετών θα πρέπει να παγώσει πολύ περισσότερα ωάρια από μια γυναίκα κάτω των 35 ετών.

Ενδεικτικά:
• η γυναίκα 41 ετών θα πρέπει να παγώσει περισσότερα από 20 ωάρια και ενδεχομένως χρειαστεί να υποβληθεί σε αρκετούς κύκλους θεραπείας για να πετύχει τον αριθμό αυτό
• η γυναίκα 35 ετών, μόλις 8-10 ωάρια, τα οποία είναι πιθανό να λάβουμε σε έναν μόλις κύκλο.

Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς και αποτελεσματικοί, το πάγωμα των ωαρίων καλό θα ήταν να γίνεται σε ηλικία κάτω των 36 ετών.

Βιβλιογραφία

Goldman RH, Racowsky C, Farland LV, Munné S, Ribustello L, Fox JH. Predicting the likelihood of live birth for elective oocyte cryopreservation: a counseling tool for physicians and patients. Hum Reprod. 2017 Apr 1;32(4):853-859.

Drakopoulos P, Blockeel C, Stoop D, Camus M, de Vos M, Tournaye H, Polyzos NP. Conventional ovarian stimulation and single embryo transfer for IVF/ICSI. How many oocytes do we need to maximize cumulative live birth rates after utilization of all fresh and frozen embryos? Hum Reprod. 2016 Feb;31(2):370-6

Johnston M, Richings NM, Leung A, Sakkas D, Catt S. A major increase in oocyte cryopreservation cycles in the USA, Australia and New Zealand since 2010 is highlighted by younger women but a need for standardized data collection. Hum Reprod. 2021 Feb 18;36(3):624- 635.