Της Μαρίνας Δημητράκη, Γυναικολόγου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, MSc, MHA, PhD, EFOG EΒCOG, EFRM ESHRE/EBCOG
Μέρες τώρα, βιώνουμε τη διάδοση του SARS-CoV-19 αλλά και τη σημαντική λήψη μέτρων, με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσής του. Μπροστά στη νέα αυτή πραγματικότητα και απειλή της δημόσιας υγείας, οι επιστημονικοί οργανισμοί που αφορούν στην ανθρώπινη αναπαραγωγή ΕSHRE (Εuropean Society of Human Reproduction and Embryology), ASRM (American Society of Reproductive Medicine), ISUOG (International Society of Ultrasound in Obstetrics-Gynecology), ΕΜΓΕ (Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογική Εταιρεία) δημοσίευσαν επίσημες Οδηγίες και συμβουλευτικές προσεγγίσεις. Οι Οδηγίες βασίστηκαν στα πρόσφατα επιστημονικά και κλινικά δεδομένα. Έτσι, μπορούμε να λάβουμε απαντήσεις σε ερωτήματα, που αναπόφευκτα μας απασχολούν.
Θα πρέπει να διακόψω τις προσπάθειές μου για φυσική σύλληψη λόγω του κορωνοιού;
Πρόκειται για προσωπική απόφαση. Εάν δεν έχεις προσβληθεί από τον κορωνοιό δεν υπάρχει ιατρικός λόγος για να διακόψεις τις προσπάθειες. Ωστόσο, θα πρέπει να λάβεις υπόψη ότι δεν υπάρχουν δεδομένα για την προσβολή από COVID-19 στο 1ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Επιπλέον, λόγω των μέτρων απομόνωσης, υπάρχει περιορισμός στην πρόσβαση για ιατρική φροντίδα.
Είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε θεραπεία για υποβοήθηση με εξωσωματική γονιμοποίηση. Να συνεχίσουμε στο διάστημα αυτό της πανδημίας;
Τόσο η ΕSHRE όσο και η ASRM δημοσίευσαν σαφείς οδηγίες ήδη από την έναρξη της πανδημίας. Συστήνουν λοιπόν:
1. Αναβολή έναρξης οποιασδήποτε θεραπείας υποβοήθησης (πρόκληση ωοθυλακιορηξίας, ενδομήτρια σπερματέγχυση, εξωσωματική γονιμοποίηση).
2. Αναβολή των εμβρυομεταφορών.
3. Ολοκλήρωση θεραπειών που αφορούν μόνο σε συντήρηση γονιμότητας σε άτομα που βρίσκονται αντιμέτωπα με κακοήθεις νόσους.
4. Αναβολή όλων των μη επειγόντων και διαγνωστικών επεμβατικών διαδικασιών.
5. Επικοινωνία γιατρού-ζευγαριών μέσω διαδικτύου και τηλεφώνου και αποφυγή συναντήσεων στα ιατρεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Πιθανή προσβολή μου από τον κορωνοϊό ενδέχεται να επηρεάσει μελλοντικά τη γονιμότητά μου;
Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να δείχνουν αρνητική επίπτωση του ιού στη γονιμότητα.
Μπορούν να μολυνθούν από τον κορωνοϊό, το σπέρμα, τα ωάρια ή τα έμβρυα;
Το σπέρμα, τα ωάρια και τα έμβρυα δεν μπορούν να μολυνθούν από τον κορωνοϊό καθώς δεν διαθέτουν υποδοχείς, όπου θα μπορούσε να προσκολληθεί ο ιός. Επιπλέον, οι εργαστηριακές διαδικασίες και οι χειρισμοί στο εργαστήριο καθώς και τα δομικά στοιχεία του ωαρίου και κατ΄ επέκταση του εμβρύου αποτελούν υψηλού επιπέδου προστατευτικό φραγμό και κάνουν αδύνατη τη μόλυνσή τους.
Ανήκουν οι έγκυες γυναίκες στην ομάδα υψηλού κινδύνου για τον κορωνοϊό;
Καθώς οι έγκυες γυναίκες παρουσιάζουν μεγαλύτερη νοσηρότητα και θνησιμότητα, εάν προσβληθούν από άλλους ιούς της ίδιας οικογένειας, όπως ο SARS – CoV και η γρίπη, θα πρέπει να θεωρηθούν ομάδα υψηλού κινδύνου και για τον κορωνοϊό. Επιπλέον, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη πως οι έγκυοι σε περίπτωση προσβολής δεν μπορούν ενδεχομένως να λάβουν αποτελεσματική θεραπεία καθώς πολλά αντιικά φάρμακα δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται στη διάρκεια της κύησης. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) οι έγκυοι δεν φαίνεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τον COVID-19, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των εγκύων που θα προσβληθούν από τον κορωνοϊό, θα εμφανίσουν μόνο ήπια συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού/γριπώδους συνδρομής.
Εάν προσβληθώ από τον κορωνοϊό στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προσβληθεί και το μωρό μου;
Ο COVID-19, όπως συμβαίνει και με τους ιούς SARS και MERS δεν φαίνεται να μεταδίδεται ενδομητρίως και διαπλακουντιακά από την προσβεβλημένη μητέρα στο κύημα. Δεν ανιχνεύθηκε επίσης ο κορωνοϊός στον πλακούντα, το αμνιακό υγρό, το αίμα του ομφαλίου λώρου, το μητρικό γάλα και το στοματικό επίχρισμα νεογνών προσβεβλημένων μητέρων. Εντούτοις, οι παραπάνω παρατηρήσεις προέκυψαν από μελέτες με μικρό αριθμό προσβεβλημένων εγκύων ενώ παρατηρήθηκαν και τρεις περιπτώσεις κάθετης μετάδοσης από τη μητέρα στο νεογνό, δηλαδή μόλυνσης του νεογνού στο διάστημα ακριβώς πριν και μετά τον τοκετό, επομένως απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για ασφαλή συμπεράσματα.
Τι μπορεί να συμβεί όταν η έγκυος μολυνθεί από τον COVID-19 στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης;
Σχετικά με την επίπτωσή του στο 1ο και την αρχή του 2ου τριμήνου της κύησης δεν υπάρχουν κλινικά δεδομένα. Η εμπειρία που υπάρχει από τους ιούς SARS και MERS δείχνει πως δεν αυξάνεται ο κίνδυνος για αποβολή 1ου ή 2ου τριμήνου και για εμφάνιση συγγενών ανωμαλιών στο έμβρυο. Επομένως, απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση μετά την ίαση, σε περίπτωση προσβολής της εγκύου στο 1ο ή 2ο τρίμηνο της κύησης.
Μπορεί ο κορωνοϊός να επηρεάσει την εξέλιξη της κύησης;
Η προσβολή από τον συγκεκριμένο ιό στο 3ο τρίμηνο της κύησης έχει συσχετισθεί με αύξηση του κινδύνου για πρόωρη ρήξη των εμβρυικών υμένων και πρόωρο τοκετό, τις περισσότερες περιπτώσεις ιατρογενή, λόγω της κλινικής εικόνας της μητέρας ή της μη καθησυχαστικής καρδιοτοκογραφίας. Συστήνεται ωστόσο κατά τον τοκετό άμεση απολίνωση του ομφαλίου λώρου και άμεσο, επιμελές σκούπισμα και καθάρισμα του νεογνού.
Σε περίπτωση που προσβληθώ από τον κορωνοιό, επιτρέπεται να θηλάσω;
Ο θηλασμός δεν αντενδείκνυται, καθώς δεν ανιχνεύθηκε ο ιός στο μητρικό γάλα (χρειάζονται επιπλέον δεδομένα). Εντούτοις, η στενή επαφή με την πάσχουσα μητέρα αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για την έκθεση του νεογνού στον ιό.
Για όλα τα παραπάνω, να τονίσουμε ότι η εμπειρία μας είναι ακόμη μικρή για να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα και ότι χρειάζονται επιπλέον κλινικά δεδομένα για την επίπτωση του COVID-19, σε όλα τα στάδια της κύησης.
Μέσα στα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης της νόσου, στην εποχή της κατ΄οίκον απομόνωσης συστήνεται περιορισμός των προγραμματισμένων επισκέψεων σε ιατρεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και μαιευτικής φροντίδας.
Ας μην ξεχνάμε
Μένουμε σπίτι και με τη βοήθεια της τεχνολογίας μένουμε συνδεδεμένοι.
Στο Embryolab, είμαστε όλοι στη διάθεσή σας, τηλεφωνικά, με mail και με online συναντήσεις.
Διαβάστε περισσότερα εδώ: embryolab.eu/νέο-πρόγραμμα-και-online-επικοινωνία
