του Νίκου Ανεσίδη, MD, Γυναικολόγος Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής
Από την ανακάλυψή της πάθησης, το 1860 και παρά τις πολυάριθμες ιατρικές μελέτες και αναφορές, η ενδομητρίωση παραμένει μέχρι σήμερα μία από τις πιο πολύπλοκες και αινιγματικές γυναικολογικές παθήσεις. Με απλά λόγια, η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια και εξελισσόμενη πάθηση κατά την οποία τα κύτταρα του ενδομητρίου που κανονικά βρίσκονται στο εσωτερικό της μήτρας έχουν εγκατασταθεί σε άλλα μέρη του σώματος. Αυτό το, όχι και τόσο σπάνιο, πρόβλημα προσβάλλει κυρίως γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και ένα από τα πιο συνηθισμένα σημάδια της ενδομητρίωσης είναι η υπογονιμότητα. Ωστόσο, η ενδομητρίωση είναι μια εξουθενωτική πάθηση, που θέτει σημαντικά ζητήματα ποιότητας ζωής για τη γυναίκα και μπορεί να επηρεάσει τομείς όπως η εργασία, οι οικογενειακές σχέσεις και η αυτοεκτίμηση.
Οι μηχανισμοί της υπογονιμότητας που σχετίζονται με την ενδομητρίωση παραμένουν αμφιλεγόμενοι και περιλαμβάνουν προβληματική ανάπτυξη των ωαρίων, αυξημένο οξειδωτικό στρες, τροποποιημένη ανοσολογική λειτουργία και ορμονικό περιβάλλον στο ωοθυλακικό και περιτοναϊκό περιβάλλον, καθώς και μειωμένη ικανότητα εμφύτευσης στο ενδομήτριο. Αυτοί οι παράγοντες οδηγούν σε κακή ποιότητα ωαρίων, μειωμένη γονιμοποίηση και εμφύτευση. Πώς γίνεται όμως ορισμένες γυναίκες με ενδομητρίωση να αποκτούν παιδιά και άλλες να δυσκολεύονται;
Το ερώτημα αυτό εξακολουθεί να προβληματίζει τους γυναικολόγους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και τους κλινικούς εμβρυολόγους. Η πιο προφανής και πιθανή απάντηση είναι ο χρόνος. Η διάρκεια της επίδρασης της ενδομητρίωσης θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ορισμένες γυναίκες αποκτούν παιδιά και αργότερα μαθαίνουν ότι πάσχουν από ενδομητρίωση και άλλες που διαγιγνώσκονται αρχικά με αυτό το πρόβλημα υποβάλλονται σε αρκετά χρόνια και γύρους εξωσωματικής γονιμοποίησης προσπαθώντας να ξεπεράσουν αυτή τη δυσκολία.
Στο Embryolab έχουμε αρκετά παραδείγματα ζευγαριών που πέτυχαν τον στόχο τους παρά το πρόβλημα της ενδομητρίωσης. Το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται στην εξατομικευμένη και ολιστική θεραπεία. Είναι προφανές ότι κάθε γυναίκα έχει ιδιαίτερες ανάγκες, ανάλογα με το ιστορικό της, και συνεπώς χρειάζεται διαφορετική προσέγγιση. Τα σύγχρονα πρωτόκολλα και οι εργαστηριακές τεχνικές μπορούν να βοηθήσουν τα ζευγάρια να εκπληρώσουν το όνειρό τους.
Η ενδομητρίωση είναι ένα πολύπλευρο πρόβλημα και ως τέτοιο απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση. Αρκετές αναφορές έχουν συνδέσει τη νόσο με τις διατροφικές επιλογές και τα διατροφικά χαρακτηριστικά. Από τη μία πλευρά, οι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τον κίνδυνο ενδομητρίωσης περιλαμβάνουν την κατανάλωση λιπών, τρανς λιπαρών οξέων, κόκκινου κρέατος και αλκοόλ. Από την άλλη, τα φρούτα και τα λαχανικά, τα ιχθυέλαια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα που είναι πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ενδομητρίωσης, καλύτερη ποιότητα ζωής και θετικό αντίκτυπο στην αναπαραγωγή.
Γίνεται φανερό ότι η ενδομητρίωση χρίζει προσοχής. Τα ζευγάρια έχουν στη διάθεσή τους θεραπευτικές επιλογές που εστιάζουν σε συγκεκριμένες πτυχές της νόσου. Η εμπειρία μας στο Embryolab έχει δείξει ότι η εξατομικευμένη θεραπεία και τα ειδικά πρωτόκολλα ωφελούν τις γυναίκες με ενδομητρίωση, όπως και η τεχνολογία timelapse για την καλλιέργεια εμβρύων.
Κάθε μέρα, νέες πληροφορίες προστίθενται σε μια ανεκτίμητη δεξαμενή γνώσεων που μπορεί να αποκαλύψει ουσιαστικές νέες γνώσεις σχετικά με την ενδομητρίωση. Είναι σημαντικό για κάθε γυναίκα να κατανοήσει ότι υπάρχουν διάφορες επιλογές για να ξεπεραστεί αυτή η δυσκολία. Η διεθνής επιστημονική κοινότητα των γυναικολόγων της αναπαραγωγής εξελίσσει θεραπείες και λύσεις ώστε οι γυναίκες με ενδομητρίωση να εκπληρώσουν το όνειρό τους για την απόκτηση παιδιού.
