Ο όρος πολυκυστική ωοθήκη αναφέρεται στην υπερηχογραφική εικόνα μιας ωοθήκης γεμάτης από πολλές μικρές κύστες, δηλαδή μικρά ωοθυλάκια που περιμένουν να ωριμάσουν. Πρωτοεμφανίζεται στην εφηβεία και επηρεάζει περίπου 1 στις 10 γυναίκες.
Πολλές είναι οι γυναίκες που έχουν πολυκυστικές ωοθήκες χωρίς να έχουν το σύνδρομο (ΣΠΩ). Όπως, επίσης, υπάρχουν και κοπέλες που ενώ έχουν το σύνδρομο, δεν εμφανίζουν την ανάλογη κλινική εικόνα.
Στα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνονται:
Οι κύστεις των ωοθηκών ανήκουν σε άλλη κατηγορία παθήσεων και χρήζουν περαιτέρω ιατρικής αξιολόγησης και παρακολούθησης.
Διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών
Η διερεύνηση για το ΣΠΩ ξεκινά όταν η γυναίκα που εξετάζεται παρουσιάζει μεμονωμένα ή σε συνδυασμό:
Τι προκαλεί το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;
Αρχικά χρειάζεται να αποκλειστούν καταστάσεις που έχουν παρόμοια συμπτώματα και στη συνέχεια θα πρέπει να γίνει εκτενής λήψη οικογενειακού ιστορικού. Είναι πιθανό ότι το ΣΠΩ προκαλείται από ένα συνδυασμό παραγόντων, που περιλαμβάνουν τόσο γονιδιακά, όσο και περιβαλλοντικά στοιχεία. Πρόσφατες μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι πολλές φορές η έναρξη του ΣΠΩ μπορεί να συμβαίνει ακόμη και στο στάδιο του εμβρύου, μέσα στη μήτρα.
Υπάρχει θεραπεία των συμπτωμάτων του ΣΠΩ;
Απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως δίαιτα με χαμηλές θερμίδες, άσκηση και απώλεια βάρους οδηγούν σε αλλαγή του μεταβολισμού και αποκατάσταση της ωορρηξίας. Αν, παρ’ όλα αυτά, τα συμπτώματα επιμένουν, τότε υπάρχει μία ποικιλία φαρμακευτικών μέσων τα οποία χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση του συνδρόμου. Η χρήση αντισυλληπτικών έχει τη δυνατότητα να ρυθμίσει την περίοδο, να μειώσει την τριχοφυΐα και την ακμή, ενώ η χορήγηση φαρμάκων, που βελτιώνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη (π.χ. μετφορμίνη), βοηθούν στην αντιμετώπιση της υπογονιμότητας, όπως μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και διαβήτη. Για την αντιμετώπιση της τριχοφυΐας υπάρχουν σκευάσματα σε μορφή κρέμας (π.χ. εφλορνιθίνη), ενώ για την ακμή η χρήση ρετινοειδών και αντιβιοτικών έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Σε όποια κατεύθυνση και αν στοχεύει η θεραπεία χρειάζεται να γίνεται κατόπιν ιατρικής παρακολούθησης, καθώς κάποιες θεραπείες δεν ενδείκνυνται πριν ή κατά την κύηση.
Ποιά είναι η θεραπεία για γυναίκα που θέλει να συλλάβει;
Αν και το ΣΠΩ σχετίζεται με υπογονιμότητα, πολλές γυναίκες συλλαμβάνουν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Αν, όμως, δεν επέλθει το επιθυμητό αποτέλεσμα μέσα στα χρονικά περιθώρια που ορίζει το ζευγάρι, τότε υπάρχουν συγκεκριμένα θεραπευτικά σχήματα που αρμόζουν σε κάθε περίπτωση. Αυτά περιλαμβάνουν φαρμακευτική πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας με χρήση γοναδοτροπινών (π.χ. κιτρική κλομιφένη), εξωσωματική γονιμοποίηση ή χειρουργική αντιμετώπιση με Drilling ωοθηκών- μία λαπαροσκοπική επέμβαση που στόχο έχει να ρυθμίσει την ωορρηξία.
Υπάρχουν άλλα θέματα υγείας που να σχετίζονται με τις πολυκυστικές ωοθήκες;
Γυναίκες με ΣΠΩ έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων προβλημάτων υγείας στην ενήλικη ζωή τους, σε σύγκριση με γυναίκες χωρίς ΣΠΩ.
Αυτά περιλαμβάνουν:
Επίσης, σε γυναίκες με ΣΠΩ έχουν παρατηρηθεί υψηλοτέρα ποσοστά επιπλοκών κατά την κύηση. Αυτά συνήθως περιλαμβάνουν:
Παρ’όλες τις επιπλοκές και τις δυσκολίες, εφόσον υπάρξει έγκυρη και σωστή διάγνωση Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών, σε συνδυασμό με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και με ιατρική παρακολούθηση, η γυναίκα μπορεί να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, τόσο σε επίπεδο αντιμετώπισης συμπτωμάτων, όσο και σε επίπεδο καλής έκβασης της εγκυμοσύνης της.
